İstanbul Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçıları Birliği (İDDMİB) Lideri ve Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Lider Vekili Çetin Tecdelioğlu, sarsıntı bölgesinden öbür vilayetlere göçlerden ötürü önemli bir işgücü sorunu olduğunu belirterek, sarsıntının iç piyasayı yaklaşık yüzde 25-30, ihracatı da yüzde yüzde 8 civarı olumsuz etkilediğini söyledi.
Dolar/TL düzeyinin de yeni siparişleri almakta ve ihracatı sürdürülebilir halde devam ettirmekte sorun yarattığını belirten Tecdelioğlu, faiz düzeyleri ile güç maliyetlerinin de ihracat üzerinde baskı yaratan öbür ögeler olduğunu söyledi.
TİM datalarına nazaran Şubat ayında genel ihracat bir evvelki yılın tıpkı ayına nazaran yüzde 6,4 düşüşle 18,6 milyar dolar olarak gerçekleşti.
DÜŞÜK KUR ŞİKAYETİ
Şubat ayında genel ihracatın düşüşünde zelzele bölgesinin yüzde 8 tesirinin olduğunu belirten Tecdelioğlu, “İhracat sayılarındaki düşüşün tamamını zelzeleye bağlamak gerçek değil. Başlıklara baktığımız vakit kur siyaseti, faiz, rekabetçi tarifelerde olmayan güç bizi çok etkiliyor” dedi ve şunları söyledi:
“Düşük kur nedeniyle ithalatta da artış yaşanıyor. Bizim kur beklentimiz, her vakit enflasyonla paralel gitmesidir. İhracatın hedeflenen noktaya ulaşması için faiz-kur siyasetinde değişiklik yapılması yerinde olacaktır.”
Deprem bölgelerinde göçlerden ötürü insan kaynakları istikametinden çok önemli sorunların olduğunu belirten Tecdelioğlu, “Depremin bir direkt tesirleri, bir de dolaylı tesirleri var. Direkt tesirleri esasen o bölgedeki ihracatçı firmalarımızın yapmış olduğu iç ve dış piyasaya olan hizmetleri. Dolaylı tesirleri ise, tedarikçi olduğu İstanbul, İzmir, Ankara üzere büyük şirketlere yan sanayi olarak çalışan firmaların tedarik zincirindeki etkileri” dedi ve şöyle devam etti:
“Böyle baktığımız vakit iç piyasayı yaklaşık yüzde 25-30, ihracatı da yüzde 8 civarında etkiliyor. Bu sayılar çok büyük. İç piyasadaki yüzde 30’lara varan küçülme ihracatta yüzde 10’lara varan daralma, maalesef güç ekonomik şartlardan geçtiğimiz bugünlerde önemli bir halde bizi sarsıyor.”
Toplantıda verilen bilgiye nazaran, demir ve demir dışı metaller kesimi ihracatı 2023 Ocak-Şubat devrinde, geçen yılın tıpkı devrine nazaran yüzde 13 düşüş ile 2 milyar dolar oldu.
FİRMALARIN ÖZKAYNAĞI YETERSİZ, KREDİ ŞARTLARI AĞIR
Mevcut konjonktürde firmaların özkaynaklarının yetersiz olduğunu belirten Tecdelioğlu, realitede ise yüzde 30’un üzerinde seyreden faizlerin firmaları zora soktuğunu söz etti.
Tecdelioğlu, “Kredi kullanmak için şartlar çok ağırlaştırılmış durumda. İşletmelerin öz kaynakları yetmiyor. Endüstriciler olarak 2019, 2020, 2021 yıllarında pandeminin yaratmış olduğu fırsatlarla çok önemli yatırım yaptık, kapasitelerimizi artırdık lakin öz kaynağımız yani işletme sermayemiz yetmiyor” dedi ve ekledi:
“Şu an öz kaynak eksikliğinden mecburen bankalardan dış kaynak kullanmak zorunda kalıyoruz. Bu sefer hammadde alamadığımız vakit istediğimiz üretimi, istediğimiz kapasiteyi yakalayamaz durumdayız. Bu yüksek faizlerle o denli bir kârlılığımız yok.”
Reeskont kredisi alanların KGF kullanamayacağı istikametindeki düzenlemenin de çok yanlış olduğunu vurgulayan Tecdelioğlu, Erken Emeklilik Sistemi’nin (EYT) firmalara yeni bir yük getirdiğini belirtti.
Tecdelioğlu, güç fiyatlarının ise yapılan yüzde 15-25 düzeylerindeki indirimlere karşın hala rekabetçi düzeyde olmadığını belirtti.
RUSYA İLE TİCARET
Tecdelioğlu, Rusya’ya ihracat konusunda firmaların milletlerarası ambargo nedeniyle rastgele bir dert yaşayıp yaşamadığı ile ilgili soru üzerine ise şöyle konuştu:
“Avrupa Birliği ile Gümrük Birliği muahedemiz var. Bizim yüzde 50’nin üzerinde pazarımız Avrupa. Biz hiçbir vakit AB ile karşıt düşeceğimiz bir hareket, AB ile karşı karşıya geleceğimiz, gerginlik yaratacak birşey istemeyiz. AB keza ABD Rusya’ya koydukları ambargo ister istemez bizi dolaylı olarak etkiliyor. Direkt olarak Rusya’ya ihracat yapamazsınız diyemiyor ancak yapmamızdan da mutlu değiller.”
“Bu husus ile ilgili de önemli manada ikazlar, iletiler, büyük elçiliklerce gelen bildirilerimiz var, burada sivil toplum örgütlerine atmış oldukları ihtarlar var. Biz de diyoruz ki bir yaptırım yok, bu bir fırsat. Ruble ile ticaretimiz devam ediyor, TL ile ihracatımız devam ediyor. Bunlar bir fırsat. Şu an ihracatçının satışa gereksinimi var, Rusya da büyük bir coğrafya.”
Rus medyasında geçtiğimiz günlerde yer alan bir haberde Rus lojistik firması yetkililerinin Türk gümrüğünün ani bir kararla Rusya’ya yapılan eser sevkiyatlarını durdurduğu belirtilmişti.
Ankara, ise çeşitli kezler yaptığı açıklamalarda Rusya’ya yönelik yaptırımların Türkiye üzerinden delinmesine müsaade etmeyeceğini ve bunun önüne geçmek üzere adımlar attığını açıklamıştı.
Mart ayı başından bu yana hür bölgeler üzerinden Rusya’ya yapılan reexport ile ilgili bir kısıtlama listesinin uygulamaya konulduğunu belirten Tecdelioğlu, “Dünyanın neresinden geliyorsa gelsin, Rusya’ya gidiyorsa, şayet kısıtlama listesinde GTIP numarası varsa bu eserlerin Rusya’ya gitmesi engelleniyor… Bununla ilgili bir talimat var” dedi ve şunları söyledi:
“Ama bu mal Türkiye’ye gelmiştir, menşe değiştirmiştir, Türk malı olmuştur, ihracatçı firma Türk firmasıdır yani özgür bölgede değildir, gönderebiliyorlar. Türkiye’de üretilen gidebiliyor, kahır yok. Yalnızca ikinci ülkelerden gelen ve reexport yapılanlar; hür bölgelere gelip oradan gidenler kısıtlanıyor.” (REUTERS)
