ABD ve Rusya ortasında geçen hafta Karadeniz üzerinde yaşanan tehlikeli tansiyon gündemdeki yerini korurken iki ülke ortasında son devirde Suriye’de de tansiyonun arttığı ortaya çıktı.
ABD Avrupa Kuvvetleri Komutanlığı, geçen hafta açıklama yaparak iki Rus Su-27 uçağının Karadeniz’de ABD’ye ilişkin MQ-9 İnsansız Hava Aracını taciz ettiğini, uçaklardan birinin çarptığı MQ-9’un milletlerarası sulara düştüğünü duyurmuştu. Olayı “çok tehlikeli ve profesyonellik dışı” olarak tanımlayan ABD, Rusya’nın Washington Büyükelçisi’ni Dışişleri Bakanlığına çağırmıştı.
Rusya Savunma Bakanlığı ise olayda savaş uçağının ABD İHA’sına çarptığını reddederek İHA’nın “ani manevra” sonucu düştüğünü savunmuştu. Kriz, Ukrayna savaşının başlamasından bu yana Rusya ve ABD ortasındaki en tehlikeli tansiyon olarak nitelenmişti.
ABD basını, son periyotta Suriye’de de iki ülke ortasında tansiyon yaşandığını aktardı. NBC News’in haberine nazaran, mart ayında silahlı Rus savaş uçakları Suriye’deki ABD üssü üzerinde neredeyse her gün uçuş gerçekleştirdi.
‘ASKERİ MUTABAKATLARA AYKIRI’
NBC’ye konuşan ABD’li kumandan Alexus Grynkewich, Rus uçaklarının mart başından bu yana ABD’nin Suriye’deki ana karargahı olarak görülen El Tanif üssünün hava alanını en az 25 sefer ihlal ettiğini belirtti. ABD’nin Suriye’deki hava operasyonlarından sorumlu olan Grynkewich, Rus uçaklarının uçuşlarının ABD ve Rusya ortasında 4 yıldır Suriye’de yürürlükte olan mutabakata alışılmamış olduğunu da kaydetti.
ABD’li kumandan, ocak ve şubat aylarında Rusya’nın rastgele bir ihlalde bulunmadığını söyleyerek son periyotta uçuşlarda yaşanan önemli artışla ilgili “Kariyerimde askeri mutabakatların bu halde ihlal edildiğini hiç görmemiştim. Bu çok rahatsız edici bir durum” dedi.
‘KAZA RİSKİNİ ARTIRIR’
Rusya’nın tutumunu “provokasyon” olarak niteleyen Grynkewich, Rus uçaklarının ABD üssüne saldırmasını beklemediklerini fakat bu durumun iki ülke ortasında bir kaza yaşanma riskini artırdığını söyleyerek Karadeniz’deki tansiyonun Suriye’de de yaşanabileceğine işaret etti.
NBC’nin haberine nazaran ABD ordusu irtibat kanalları üzerinden Rusya’nın uçuşlarını protesto etti ve bu durumun IŞİD’le uğraşa ziyan verdiğini savundu fakat uçuşları durdurmayı başaramadı. Rusya’nın El Tanif üssünün bulunduğu bölgeyi ABD’nin hava alanı olarak tanımadığı karşılığını verdiği belirtildi.
ABD, omurgasını terör örgütü PKK/YPG’nin oluşturduğu Suriye Demokratik Güçleri ile işbirliği yaparak IŞİD aksisi operasyonlarını El Tanif üssünden yönetiyor. ABD ve Rusya, 2019’da Suriye’de muhtemel askeri çatışmaları ve kazaları önlemek için çeşitli kuralları hayata geçirmişti ve irtibatı sürdürüyor.
